Białko jako składnik budulcowy odgrywa szczególną rolę w codziennej diecie. Niestety w związku z ograniczoną objętością żołądka u pacjentów po operacjach bariatrycznych istnieje duże ryzyko wystąpienia jego niedoborów a w konsekwencji pogorszenia stanu zdrowia. To wszystko sprawia, że białko jest składnikiem odżywczym, po który pacjenci bariatryczni powinni sięgać w pierwszej kolejności i kontrolować ilości jakie spożywają.
Dlaczego białko jest tak ważne po operacji bariatrycznej?
Białko jest materiałem budulcowym dla mięśni, bierze też udział we wszystkich rodzajach procesów metabolicznych, produkcji hormonów i enzymów.
W kontekście operacji bariatrycznej:
- białko przyspiesza gojenie się ran i skraca czas regeneracji po zabiegu
- białko zapobiega zbyt dużej utracie mięśni, które są niezbędne do efektywnego wytwarzania energii a tym samym spalania tkanki tłuszczowej
- dodanie białka do posiłku zawierającego węglowodany powoduje mniejszy wzrost poziomu glukozy we krwi i jego stabilizację po posiłku (w ten sposób zapobiega dumping syndrome)
- białko jest niezbędnym elementem, bez którego enzymy trawienne nie będą wytwarzane a to zwiększa prawdopodobieństwo złego wchłaniania poszczególnych składników odżywczych
- posiłki zawierające odpowiednie ilości białka przyczyniają się do lepszego uwalniania hormonów sytości takich jak peptyd-1 ( GLP-1 ), cholecystokinina ( CCK ) oraz peptyd YY (PYY). Ponadto białko spowalnia opróżnianie żołądka, dzięki czemu po posiłku będziesz dłużej najedzona/y
Ile spożywać białka po operacji bariatrycznej?
Po operacji bariatrycznej zaleca się spożywanie minimum 60-80 g białka na dzień.
W pierwszych dniach po zabiegu, na etapie diety płynnej, może wystąpić chwilowy problem z pokryciem tej ilości, ale o ile ten stan nie będzie trwać długo, to nie powinno to budzić większych obaw.
W następnych dniach i tygodniach, na etapie diety miękkiej a później stałej, należy już zwrócić baczniejszą uwagę na ilość spożywanego białka. Komponowanie posiłków ułatwi znajomość schematu tzw. talerza bariatrycznego oraz wiedza ile białka znajduje się w poszczególnych produktach. Dzięki temu zwiększy się prawdopodobieństwo pokrycia zapotrzebowania na energię i poszczególne składniki odżywcze w tym właśnie białko.
Ponieważ wielkość spożywanych posiłków jest ograniczona produkty będące źródłem białka warto dodawać do każdego posiłku. Przy 5 posiłkach dziennie należy spożywać w każdym posiłku min 12,5 g białka.
Źródła białka w diecie po operacji bariatrycznej
Źródła białka można podzielić na zwierzęce i roślinne. Białka pochodzenia zwierzęcego uznawane są za „białka pełnowartościowe”, a roślinnego za „białka niepełnowartościowe”. Czy oznacza to, że najlepiej spożywać tylko produkty odzwierzęce? Nie. Najlepiej łączyć oba te źródła. Należy jednak pamiętać, że w początkowym okresie od zabiegu nie zaleca się spożywania produktów wzdymających, zawierających dużych ilości błonnika takich jak np. suche nasiona roślin strączkowych. Dlatego też w pierwszych dniach po operacji lepiej skupić się na produktach dostarczających białka pochodzenia zwierzęcego.
Najwięcej białka zwierzęcego znajduje się w mięsie, rybach i serach (15-20% produktu), nieco mniej — w jajkach (ok. 13%), a jeszcze mniej w mleku (1-3%).
Źródłem białek roślinnych są nasiona roślin strączkowych (soja, soczewica, ciecierzyca, fasola, itp.), produkty wytwarzane na bazie tych roślin (np. tofu, wegańskie kotleciki, wegańskie wędliny), nasiona i orzechy oraz zboża. Pamiętaj, ze błonnik pokarmowy i substancje antyodżywcze, występujące w produktach roślinnych, utrudniają trawienie i wchłanianie białka.
Czy suplementować białko po operacji bariatrycznej?
Tak, jeżeli jest tak potrzeba. Zazwyczaj suplementacja jest konieczna w pierwszym miesiącu od zabiegu. Później, w miarę zwiększania się objętości spożywanych posiłków, wystarczą produkty będące naturalnym źródłem białka.
Zaleca się spożywanie medycznych odżywek białkowych takich jak np. Protifar, Resource Protein, Fresubin Protein, Pure Whey Protein fitmy Fit For Me.